Na wniosek Ministra Pracy i Polityki Społecznej, Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 marca 2001r., zmieniające rozporządzenie w sprawie kwalifikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. Nr 34, poz. 405) wprowadziło do grupy zawodów oznaczonych symbolem 346- Pracownicy pomocy społecznej i pracy socjalnej, następujące zawody:
– asystent osoby niepełnosprawnej (roczny cykl kształcenia w szkole policealnej)
– opiekunka środowiskowa (roczny cykl kształcenia w szkole policealnej)
– opiekun w domu pomocy społecznej (dwuletni cykl kształcenia w szkole policealnej)
Ministrem właściwym dla zawodu opiekunka środowiskowa jest Minister Edukacji Narodowej. Podstawową misją obszaru zawodów pomocy społecznej jest niesienie pomocy potrzebującym osobom, rodzinom, grupom społecznym oraz środowiskom lokalnym.
Opiekunka środowiskowa wspomaga osoby potrzebujące pomocy w ich naturalnych środowiskach zamieszkania, uruchamiając siły całej rodziny we wspólnym pokonywaniu trudności, podtrzymywaniu wzajemnych kontaktów i więzi rodzinnych, choć niejednokrotnie jest to zadanie trudne.
Celem kształcenia jest przygotowanie absolwenta szkoły do wykonywania zadań związanych z:
- udzielaniem pomocy i świadczeniem usług opiekuńczych osobom przewlekle chorym, samotnym i niesamodzielnym, które nie mają dostatecznego wsparcia ze strony rodziny lub innych osób z najbliższego otoczenia,
- pomocą podopiecznemu w codziennych czynnościach domowych takich jak robienie zakupów, sprzątanie, gotowanie, pranie,
- pielęgnacją oraz dbałością o zdrowie, higienę osobistą ludzi chorych i niesamodzielnych,
- udzielaniem pierwszej pomocy w przypadkach zagrożenia zdrowia i życia podopiecznego,
- mobilizowaniem podopiecznego do aktywnego spędzania czasu wolnego i rozwijanie jego zainteresowań.
-
Program nauczania - Opiekunka środowiskowa (OPS) Open or Close
Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikające z opisu kwalifikacji opiekunki środowiskowej, zawierają następujące bloki programowe:
1) psychospołeczne uwarunkowania pracy z podopiecznym;
1) elementy pedagogiki społecznej i opiekuńczej;
2) elementy pedagogiki specjalnej;
3) wybrane zagadnienia z psychologii ogólnej i społecznej;
4) wybrane zagadnienia z psychologii rozwojowej;
5) podstawy psychopatologii.
2) rozwiązywanie problemów podopiecznego;1) elementy prawa;
2) polityka społeczna państwa z elementami organizacji pomocy społecznej
oraz ochrony zdrowia w Polsce;
3) wybrane zagadnienia z metodyki pracy z ludźmi niepełnosprawnymi;
4) problemy i kwestie społeczne oraz sposoby ich rozwiązywania;
5) wybrane elementy organizacji i zarządzania.3) opieka nad podopiecznym;
1) zasady opieki nad podopiecznym;
2) zasady higieny osobistej i higieny otoczenia;
3) rozróżnianie potrzeb podopiecznego;
4) metodyka organizacji czasu wolnego;
5) zasady udzielania pierwszej pomocy;
6) higiena żywienia;
7) metodyka wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych;
8) rozpoznawanie zaburzeń psychicznych i problemów podopiecznego.4) podstawy działalności zawodowej;
1) podstawowe pojęcia gospodarki rynkowej;
2) dokumenty dotyczące zatrudnienia;
3) prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy;
4) bezpieczeństwo i higiena pracy;
5) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska;
6) wybrane umiejętności społeczne;
7) język migowy;
8) wychowanie fizyczne z elementami samoobrony;
9) elementy ergonomii;
10) zasady udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy
pracy;
11) zasady i metody komunikowania się;
12) elementy socjologii i psychologii pracy;
13) formy doskonalenia zawodowego;
14) źródła informacji zawodowej;
15) etyka. -
Perspektywy zatrudnienia OPS Open or Close
Odpowiednie przygotowanie opiekunki środowiskowej ma bezpośredni wpływ na sprawne działanie systemu pomocy środowiskowej i ograniczenie liczby podejmowanych decyzji o skierowaniu do domu pomocy społecznej.
Możliwości zatrudnienia:
- Miejskie Ośrodki Pomocy Społecznej
- Domy Pogodnej Starości
- Środowiskowe Domy Samopomocy
- Placówki Paliatywne
- Domy dla przewlekle chorych
- Domy Samotnej Matki
Opiekunowie środowiskowi mogą również wykonywać swój zawód prowadząc własną działalność.
Absolwenci tego kierunku otrzymują świadectwo ukończenia szkoły policealnej, a po zdaniu państwowego egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe – powyższy tytuł zawodowy.Odpowiednikiem tego zawodu w krajach anglojęzycznych są takie zawody jak: Community Worker, Community Support Worker
Słuchacze tego kierunku mogą wybrać (w cenie czesnego) program jednego z kursów związanych z chorobą i niepełnosprawnością jako specjalizację.